Châu Âu đang bước vào giai đoạn tái vũ trang mạnh mẽ nhất trong nhiều thập kỷ qua, trong bối cảnh Mỹ ngày càng tỏ ra xa cách với các đồng minh truyền thống. Giữa những thay đổi này, Canada đang tìm kiếm một vai trò trong trật tự thế giới mới, với tiềm năng trở thành đối tác chiến lược quan trọng của châu Âu.
Theo Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly, Ottawa đang đàm phán với Liên minh châu Âu về một thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng, cho phép các công ty Canada tham gia vào các hợp đồng quốc phòng châu Âu. Đây có thể là bước đi đầu tiên giúp Canada củng cố vị thế trong một liên minh quân sự hậu NATO, nếu liên minh này suy yếu dưới áp lực từ Mỹ.
Châu Âu Tái Vũ Trang – Liệu Có Dành Chỗ Cho Canada?
Sau những tuyên bố gây sốc của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc ngừng hỗ trợ Ukraine, châu Âu đã nhanh chóng tăng tốc xây dựng một liên minh phòng thủ riêng biệt. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định: “Chúng ta đang sống trong thời kỳ nguy hiểm nhất. Châu Âu không thể phụ thuộc vào ai khác để bảo vệ chính mình.”
Anh, dù đã rời EU, vẫn bày tỏ mong muốn tham gia vào liên minh này, với Thủ tướng Keir Starmer kêu gọi thành lập một “liên minh sẵn sàng hành động” mở rộng cho cả các quốc gia ngoài châu Âu.
Canada là quốc gia ngoài châu Âu duy nhất được mời tham gia các cuộc họp về liên minh mới này, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu Ottawa có thực sự được chào đón vào một liên minh quốc phòng chặt chẽ hơn với châu Âu hay không.
Canada Có Gì Để Đóng Góp?
Trong khi sức mạnh quân sự của Canada còn hạn chế, quốc gia này lại sở hữu những nguồn tài nguyên thiết yếu mà châu Âu rất cần, đặc biệt là năng lượng. Hiện tại, châu Âu vẫn phụ thuộc vào khí đốt Nga và LNG từ Mỹ – một nguồn cung có thể bị kiểm soát bởi chính quyền Trump.
Chuyên gia quân sự Christian Leuprecht nhận định: “Châu Âu có thể giảm thiểu rủi ro bị Mỹ gây áp lực về năng lượng bằng cách nhập khẩu LNG từ Canada.” Đức đã thể hiện sự quan tâm đến cả khí đốt và hydro xanh của Canada, với cựu Thủ tướng Olaf Scholz từng đến Newfoundland để ký kết thỏa thuận năng lượng vào năm 2022.
Ngoài ra, Canada cũng có thể cung cấp một căn cứ sản xuất an toàn cho châu Âu, tránh được nguy cơ bị tấn công bằng tên lửa như Ukraine. Canada từng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vũ khí cho Anh trong Thế chiến thứ hai, và điều này có thể được tái hiện trong bối cảnh hiện nay.
Thách Thức Và Cơ Hội
Tuy nhiên, Canada cũng đối mặt với hai thực tế khắc nghiệt. Một là, nước này tìm kiếm liên minh vì cảm thấy bị đe dọa bởi Mỹ, trong khi châu Âu lo ngại Nga hơn là Washington. Hai là, Canada khó có thể trở thành một đồng minh quân sự quan trọng khi không có đủ năng lực triển khai quân đội ra thế giới.
Dù vậy, nếu Ottawa biết tận dụng lợi thế về năng lượng và công nghiệp quốc phòng, một mối quan hệ chiến lược chặt chẽ hơn với châu Âu vẫn có thể hình thành. Leuprecht nhấn mạnh: “Trong mỗi cuộc khủng hoảng luôn có cơ hội. Đây là thời điểm để Canada và châu Âu xích lại gần nhau hơn.” Liệu Canada có thể trở thành một phần quan trọng trong liên minh phòng thủ mới của châu Âu hay không? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào quyết định của cả Ottawa và Brussels trong thời gian tới.
